Động Đất 18 Độ Khủng Cỡ Nào? Động Đất Tối Đa Bao Nhiêu Độ?
#vfacts, #dongdat,
Vào lúc 7h 58 phút sáng, ngày 3 tháng 4 năm 2024, một trận động đất 7,4 độ đã xảy ra ở phía nam-tây nam của Thành phố Hoa Liên, Đài Loan, khiến ít nhất 13 người thiệt mạng và hơn 1.100 người bị thương.

Trước đó, sáng ngày 25 tháng 3, người dân huyện Mỹ Đức, Hà Nội cũng được phen hốt hoảng khi một trận động đất khoảng 4 độ khiến nhà cửa trong khu vực này rung lắc nhẹ.

Trên báo đài, chúng ta thường nghe về các trận động đất có cấp độ từ 3 đến 9. Trận động đất kinh hoàng nhất từng được ghi nhận trong lịch sử, xảy ra ở Chile năm 1960, có cường độ dừng lại ở 9,5 độ. Vậy nên, sẽ là không lạ khi nhiều người nghĩ rằng thang đo động đất có giá trị từ 0 đến 10. Thực ra không phải vậy. Thang đo động đất không có đỉnh hoặc đáy. Tức là trên lý thuyết, bạn có thể có động đất vượt quá 10 độ hoặc dưới 0 độ. Tuy nhiên, trong thực tế, thì 10 độ dường như chính là giới hạn của động đất trên Trái Đất.

Trước khi nói sâu hơn, có một thực tế thế này…Trên báo đài, và đôi khi là cả trong các video của VFacts nữa, chúng ta thường lẫn lộn giữa độ và độ Richter khi nói về cường độ, hay sức mạnh của một trận động đất. Trong ngữ cảnh bình thường thì cũng chả làm sao cả. Nhưng trong video hôm nay, thì lại phải làm rõ.

Thang Richter được phát triển bởi nhà địa chấn học người Mỹ Charles Francis Richter vào năm 1935.

Trước thang Richter, người ta xếp hạng động đất đơn giản bằng cách dựa trên mức độ rung lắc quan sát được. Một trong những thang động đất đời đầu được tạo ra bởi hai nhà địa chấn Rossi và Forel cuối thế kỷ 19, và được gọi là thang Rossi–Forel.

Trên thang Rossi-Forel, động đất cấp 1 là những chấn động chỉ có thể được cảm nhận bởi một người có kinh nghiệm. Động đất cấp 3 có thể cảm nhận bởi vài người đang ngồi nghỉ, tức là không làm việc. Lên cấp 5, động đất có thể được cảm nhận bởi hầu hết mọi người. Đồ nội thất bị xáo trộn, và một số cái chuông có thể rung lên. Động đất cấp 7, có thể gây ra hoảng loạn, làm đồ vật di chuyển, làm rung chiếc chuông lớn của nhà thờ, gây hư hỏng nhà cửa. Lên cấp 9, động đất có sức phá hủy một phần hoặc toàn bộ các tòa nhà.
Một trận động đất cấp 10, theo tưởng tượng của hai nhà địa chấn, có thể gây ra đại tai họa, làm xáo trộn địa tầng, mặt đất nứt vỡ và đá rơi xuống từ trên núi.

Đến thang Richter, cường độ động đất mang một ý nghĩa khác, nó dựa trên biên độ tối đa của sóng địa chấn đo từ một khoảng cách cụ thể tính từ tâm chấn, chứ không còn là những biểu hiện về ngoài, nhìn thấy hoặc cảm thấy giống như thang Rossi-Forel.

Dưới chân chúng ta, các mảng kiến tạo rắn chắc của Trái Đất đang liên tục di truyển, trôi nổi phía trên lớp phủ nửa lỏng nửa rắn, với tốc độ trung bình khoảng 10 cm mỗi năm. Nghe thì có vẻ không đáng kể, nhưng sau 1 triệu năm, một mảng kiến tạo sẽ trôi dạt 100 km khỏi vị trí ban đầu của nó.

Tại nơi những mảng kiến tạo tách ra khỏi nhau (Divergent Boundaries), đá nóng chảy, aka dung nham dâng lên từ bên dưới và nguội đi, tạo ra lớp vỏ mới. Động đất tại đây thường nhỏ và nhẹ.
Ngược lại, khi các mảng kiến tạo lao vào nhau (Convergent Boundaries), ví dụ như khi một mảng bị ép phải chui xuống dưới mảng kia (subduction). Ma sát khiến chuyển động của chúng không được trơn tru. Ma sát quá lớn thậm chí khóa cứng hai mảng vào với nhau. Nhưng vì một mảng tiếp tục chui xuống dưới, mảng còn lại, phía trên, bị dồn nén, biến dạng và bị uốn cong.

Cuối cùng, khi năng lượng tích tụ chiến thắng ma sát, mảng phía trên đột ngột trượt mạnh, giải phóng toàn bộ năng lượng biến dạng dẻo dưới dạng sóng địa chấn, gây rung chuyển mặt đất, phá hủy nhà cửa. Sự dịch chuyển đột ngột của đáy biển tạo ra những trận đợt sóng lớn lan truyền khắp đại dương, tàn phá các bờ biển.
Động đất càng lớn thì sóng địa chấn càng mạnh và biên độ sóng thể hiện trên địa chấn đồ (seismogram) càng lớn.

Có thể bạn sẽ thích xem:
► Sự Thật Nổ Não Season 1: https://bit.ly/2Njpiau
► Sự Thật Nổ Não Season 2: https://bit.ly/2ElsgIK
► Sự Thật Nổ Não Season 3: http://bit.ly/2SPH2gQ
► Sự Thật Nổ Não Season 4: https://bit.ly/3T7DWUA
► Series Vũ Trụ by VFacts: https://bit.ly/2E3AROP
► VFacts Travel (Du Lịch 0đ): https://bit.ly/2tuTbvp
► VFacts Top 5/Top 10: https://bit.ly/2Va7HEQ
► Thế Giới Và Những Cái Nhất: https://bit.ly/2LQ2HoT
► Bạn Hỏi VFacts Trả Lời: http://bit.ly/2Pkqi35
► Súc Động Vật: http://bit.ly/372XnFu
► Con Người Fun Facts: http://bit.ly/2CDIXNQ
► Thông Não Series: https://bit.ly/3o3Umzj

📣 Giúp VFacts đạt 2.000.000 Subscribers: http://bit.ly/DKVFacts
📣 Fan Page chính thức: http://bit.ly/2VFacts
📣 Group chính thức: https://bit.ly/VFactsCommunity
Mời ACE đăng ký VFacts Shorts:    / @vfactskyan  

Một số tư liệu được sử dụng trong video thuộc về các chủ sở hữu đáng kính. Mọi vấn đề liên quan đến bản quyền, vui lòng liên hệ: [email protected]
Some of the materials used in the video belongs to the rightful owners. All Copyrights related issues should be sent to [email protected]